یکی از کاربردهای عملیات هات تپ تغییر مسیر خط لوله به منظور انتقال جریان سیال به مکان های جدید است. این مورد زمانی اتفاق می افتد که یک مجتمع صنعتی در صدد می باشد خطوط لوله خود را از ایستگاه های سابق به ایستگاه های جدید منتقل کند. ماهیت این امر متفاوت از انشعاب گیری و تأسیس یک خط لوله جدید است. در انشعاب گیری گرم یا هات تپ روی خطوط لوله موجود یک خط انشعابی جدید ایجاد می شود تا سیال ضمن حفظ جریان خود در خطوط لوله موجود، به خط جدید راه پیدا کند. این فرایند به منظور توسعه فرایندهای جاری اتفاق می افتد.این امر برای مجتمع های صنعتی نفتی و گازی و پتروشیمی یک امر رایج و عادی است که به منظور افزایش میزان تولید یا تسریع فرایندها به توسعه خطوط بپردازند و برای این کار از هات تپ استفاده می کنند. اما تغییر مسیر به این معناست که ما در صدد باشیم جریان سیال را از خط موجود به خطوطی جدید منتقل کنیم، به طوری که سیال از خط موجود قطع شود.
بنابراین برای تغییر مسیر جریان سیال صرف انجام هات تپ کافی نیست بلکه هم زمان خط لوله موجود نیز باید از جریان خارج شود، و به عبارتی مسدود شود. فرایند انسداد خط لوله به منظور ایجاد مسیر جدید روش ها و راهکارهای متعددی دارد که بسته به شرایط فنی کار، و توافقات میان کارفرما و مجری عملیات نوع آن انتخاب می شود. در ادامه به شرح مراحل یکی از روش های رایج برای تغییر دادن مسیر لوله اشاره می شود.
- هات تپ خط لوله اولین مرحله از انشعاب گیری گرم محسوب می شود که معمولاً به صورت سایز به سایز انجام می شود. البته نسبت سایز انشعاب به سایز لوله می تواند کمتر از 1 نیز باشد، این امر بستگی به پلاگی دارد که می بایست خط لوله را میسدود کند. اگر از پلاگ های کیسه ای استفاده می شود می توان سایز انشعاب را کوچک تر زد، چرا که پلاگ وارد لوله می شود و در آن جا تحت فشار اکسیژن قرار می گیرد تا خط مسدود شود. در هر صورت هات تپ انجام می شود و سپس دستگاه با کوپن بریده شده از خط خارج می شود و ولو بسته می شود تا مراحل بعدی انجام گیرد.
- در مرحله بعد و پس از اجرای هات تپ، استاپل به درون انشعاب بریده شده هدایت می شود و پلاگ مسدود کننده درون لوله جای گذاری میشود تا خط مسدود شود. از این مرحله خط جاری از نقطه نصب پلاگ از جریان سیال خارج شده و انسداد رخ داده است. باید توجه داشت انسداد باید به صورت کاملاً آب بندی شده به اتمام برسد، در غیر این صورت فرایند دچار خدشه خواهد شد، علی الخصوص زمانی که سیال فشار بالایی را داشته باشد می توان گفت ادامه عملیات ناممکن خواهد بود. در این خصوص رعایت نکات مربوط به آب بندی مجموعه چه حین اجرای هات تپ و چه حین نصب پلاگ موضوع اهمیت اساسی است.
- حال و با انتقال شفت به درون لوله پلاگ به ناحیه پشت اسپلیت تی هدایت می شود و ناحیه مسدود شده بریده می شود تا بتوان خط لوله مسیر جدید را روی آن نصب کرد.
- در نهایت در سر بریده شده لوله یک فلنج نصب می گردد، روی آن ولوی متناسب با سایز و کلاس فشار لوله و سیال متصل می شود و خط لوله تغییر مسیر یافته جدید روی ولو نصب می شود.
به این ترتیب کل فرایند تغییر مسیر خط لوله از طریق عملیات ترکیبی هات تپ و انسداد به انجام رسیده و جریان سیال به خط لوله جدید منتقل خواهد شد. اما یکی از نکاتی که در خصوص این قسم عملیات های اجرای هات تپ می بایست بدان توجه کرد، این است که اگر عملیات به صروت سایز به سایز انجام می شود و از پلاگ هایی غیر از پلاگ کیسه ای استفاده می شود، سایز انشعاب دقیقاً می بایست در ابعاد سایز لوله اصلی باشد. معمولاً برای عملیات های هات تپ سایز انشعاب تا چند میلیمتر می تواند کوچک تر باشد اما برای این که پلاگ استاپل بتواند کل لوله را مسدود سازد، می بایست قطر انشعاب کاملاً دقیق و هم قطر سایز داخلی لوله باشد. از دیگر نکاتی که حین انجام این قسم عملیات های هات تپ باید بدان ها توجه داشت این است که در روش مذکور، در صورتی که از بای پس استفاده نشود، جریان سیال درون لوله قطع خواهد شد و هر لحظه اهمال و تأخیر در فرایند اجرایی مجتمع صنعتی را متحمل خسارت خواهد کرد. بنابراین انجام مراحل در اسرع وقت و البته با در نظر گرفتن آیتم هایی نظیر دقت و کیفیت کار جزو اولویت ها دربرنامه ریزی اجرایی پروژه محسوب می شود. درصورتی که مجری هات تپ در این صورت قادر به دادن ضمانت نیست حتماً و ضرورتاً می بایست از خط فرعی بای پس استفاده کرد. البته چنان که می دانیم برای ایجاد خط بای پس نیاز به انجام دو عملیات هات تپ اضافی نیز خواهد بود اما اگر فرایند انسداد و تغییر مسیر مدت زمان بالایی را نیاز داشته باشد چاره ای جز ایجاد خط فرعی بای پس روی خططو لوله موجود نخواهد بود.
شرکت پیشگام صنعت ابزار در زمینه انجام عملیات های هات تپ و انسداد خط لوله به منظور تغییر مسیر خطوط لوله موجود دارای تجربه و سابقه است. بزرگ ترین فرایندهای تغییر مسیر اجرایی این شرکت مربوط به پروژه مجتمع فولاد خوزستان می باشد. این واحد صنعتی بزرگ به منظور انتقال فرایندها به کارگاه های ساخته شده جدید نیاز به تغییر مسیر خطوط لوله داشت که فرایند با موفقیت و زیر نظر ناظران به انجام رسید.
هات تپ- انشعاب گرم- انسداد لوله- اجرای هات تپ |