در نوشتار پیشین اشاراتی به تست های مورد نیاز در انجام عملیات هات تپ شد. اشاره گردید که این تست ها نقش پشتیبانی کننده و ضمانت دهنده حسن اجرای عملیات هات تپ خواهند بود و اگر می خواهیم امنیت و کیفیت عملیات هات تپ را تضمین کنیم می بایست نسبت به انجام تمامی آن ها اهتمام ورزیم. تست و بازرسی پیش، در ضمن و پس از انجام هر کار وفرایندی صورت می پذیرند و تنها زمانی کیفیت محصول یا سرویس مورد نظر مورد تایید می باشند که در هر سه مرحله با موفقیت انجام شوند. هنر یک تیم تولیدی و اجرایی متبحر در آن است که پیش از پیدا کردن ایراد در محصول یا سرویس ارائه شده، در همان مراحل پیش عملیاتی یا در حین عملیات، از بروز آسیب و ایراد در کار پیشگیری کند و فرایند را به نحوی به پیش ببرد که به طور کلی دچار آسیب فرایندی نشویم.
انواع تست ها
بدیهی است هر عملیات فنی تست ها و بازرسی هایی را اقتضا می دارد که تضمین کننده صحت عملیات خواهند بود. هدف از انجام تست ها این است که محصول یا خدماتی مغایر با استانداردها و مطالباتی که مشتری مد نظر دارد به ایشان تحویل داده نشود. تست ها می توانند به انحا و روش های مختلف به انجام برسند و آن ها را می توان ذیل متغیرهای متنوع و متفوات دسته بندی کرد. اما یکی از رایج ترین دسته بندی ها تقسیم تست ها و بازرسی ها به تست های مخرب و تست های غیر مخرب خواهد بود که در ادامه به معرفی ان ها می پردازیم.
تست مخرب (Destructive Test)
تست مخرب به کلیه تست هایی می گویند که انجام آن ها مستلزم تخریب نمونه ای از محصول خواهد بود که مورد بازرسی قرار خواهد گرفت. این نمونه از تست در صنایع خودر بسیار معمول می باشد، برای مثال در تست تصادف خودروها، خودرو را با سرعت مورد نظر به دیواره ای می کوبند تا صدمات و آسیب های خودرو در نتیجه تصادف با سرعت مد نظر ارزیابی شود. این تست کلیه اجزای خودرو و نیز سرنشینان آن را مورد آنالیز قرار خواهد داد و ضریب تحمل بدنه، اجزا و موتور، اتاق، ایربگ ها و نیز میزان آسیب برآوردی به سرنشیان ضمن تصادف با سرعت معین را مورد بررسی قرار خواهد داد.
تست مخرب در عملیات هایی نظیر هات تپ کمتر کاربرد خواهد داشت و فقط در شرایط خاص و به منظور بازرسی متغیرهای ویژه در شرایط ویژه مورد استفاده قرار می گیرد.
تست غیر مخرب (Non Destructive Test)
در تست های غیر مخرب محصول در معرض آسیب و صدمه قرار نمی گیرد و تست بدون دخالت در ساختار آن به انجام می رسد. دامنه این نوع از تست ها بسیار گسترده تر از تست های مخرب است. از بازرسی های چشمی محصولات گرفته تا تست های هیدرواستاتتیک فشار و نظایر ان از جمله تست های غیر مخربی محسوب می شوند که عمدتا در عملیات هات تپ نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به شرح برخی از تست های غیر مخرب لازم برای عملیات هات تپ می پردازیم.
تست جوش اسپلیت تی یا دیگر اتصالات سه راهی ساخته شده از جمله تست های غیر مخرب در عملیات هات تپ به شمار می رود. تست جوش پس از ساخت اسپلیت تی و به منظور اطمینان از جوشکاری آن به انجام می رسد. در این تست هیچ آسیبی متوجه اتصال نخواهد بود. فارغ از این که در حین ساخت اتصال نیز محصول به صورت مکرر مورد بازرسی چشمی سازنده قرار خواهد گرفت و بازرس جوش در حین ساخت مدام کیفیت جوش را مورد بررسی قرار می دهد.
تست فشار هیدرواستاتیک از دیگر تست هایی است که به صورت بسیار جدی در عملیات هات تپ مورد استفاده قرار خواهد گرفت. تست فشار مهم ترین ابزار بازرسی صحت عملیات هات تپ است که پیش از انجام انشعاب گیری گرم صورت می گیرد و بر اساس آن کیفیت اتصال، ولو و دستگاه هات تپ در برابر فشار وارد مورد بررسی قرار خواهد گرفت. تست فشار ابتدا روی اتصال انجام می شود تا مطمئن شویم علاوه بر جوشکاری باکیفیت، توان تحمل فشار وارده از ناحیه سیال را در حین کار خواهد داشت.
ولو دیگر اتصالی است که مورد بازرسی قرار خواهد گرفت و پیش از نصب روی اتصال به صورت جداگانه تحت فشار هیدرواستاتیک قرار خواهد گرفت. در صورتی که از تست مربوطه جواب مثبت حاصل کردیم آن را روی اسپلیت تی می بندیم و مجددا مجموعه اسپلیت تی و ولو را تحت فشار هیدرواستاتیک قرار می دهیم تا قبل ار نصب دستگاه هات تپ مطمئن شویم که اتصالات توان تحمل فشار وارده را خواهند داشت.
پس از انجام این مراتب نوبت به تست فشار خود دستگاه هات تپ می رسد تا مطمئن شویم که دستگاه مذکور نیز توان تحمل فشار را خواهد داشت. دستگاه هات تپ حتما باید مورد بازرسی قرار گیرد و مجری عملیات هرگز نباید به تست های پیشینی که روی ان انجام شده است بسنده کند چرا که به اقتضای هر عملیات هات تپ جدید اصلاحاتی روئی آن ایجاد شده است و کاتر و آداپتور و چه بسا برخی دیگر از قطعات آن تعویض شده اند، چه بسا در حین عملیات پیشین دچار آسیب شده است یا پس از ان و به دلیل سیستم نگهداری و تعمیرات نامناسب دچار آسیب شده است، و سرانجام چه بسا در هر دو مرحله پیشین سلامت و کیفیت آن حفظشده باشد اما در حین آماده سازی و تجهیز برای عملیات جدید دچار اسیب شده باشد. در هر سه صورت انجام تست دستگاه هات تپ پیش از آغاز کاتر جدید ضروری می نماید.
تست های ذکر شده رایج ترین آزمایشاتی است که پیش از انجام هات تپ صورت خواهند پذیرفت و چنان که مشخص است همگی آن ها از تهوع تست های غیر مخرب محسوب می شوند چرا که آسیبی به اتصالات و دستگاه وارد نمی کنند. |